H παρουσία του Πάπα στην Μυτιλήνη μας θύμισε το πόσο ο Ελληνισμός έχει υποφέρει εξ αιτίας της Παπικής Εκκλησίας. Τα δύο κείμενα που ακολουθούν είναι ένα μικρό δείγμα...

«Ο Κ. Α. Μαυροκορδάτος πρέσβυς της Ελλάδος εν Παρισίοις διωρίσθη να μεταβή εις την Ρώμην και διαπραγματευθή μετά του πάπα περί της απολαύσεως των εν Ρώμη Ελλήνων δικαιωμάτων του να εκτελώσι ελευθέρως τας της ανατολικής θρησκείας τελετάς ως εν Ελλάδι εκτελώσι τα της δυτικής οι δυτικοί. Το αντικείμενον τούτο είναι εκ των σημαντικωτέρων υποθέσεων ως προς την αξιοπρέπειαν της Ελλάδος. Όστις ολίγον μόνον διέτριψεν εν Ιταλία, ήκουσε και είδεν οποίαν καταφοράν και πάθησιν κατά των Ελλήνων οι οπαδοί του προς ενέργειαν της ελληνικής θρησκείας ... μέρη δεν συγχωρείται να ενταφιασθή Έλλην με την θρησκευτικήν τελετή, ούτε η εκφορά του νεκρού να γείνη ημέραν, ούτε ευκόλως γην δια να ταφή δίδουσι, και εάν διδωσι, διατάττουσι την ταφήν, εις λίαν μεμακρυσμένον διάστημα της πόλεως, ωσάν ο νεκρός Έλλην είνε χειρότερος και αυτών των Τούρκων, ωσάν ο Έλλην είνε μικρότερος των ανθρώπων.

Το χείριστον δε είνε ότι ο πάπας προ ολίγων ετών αφήρπασε και τας σωζομένας και διατηρουμένας εκκλησίας υπό των εκεί ανατολικών Ελλήνων προ αιώνων ούτω π.χ. εις Μάλταν μία επίσημος και πλουσία εκκλησία αφηρπάσθη υπό των εκεί δυτικών. Την εκκλησίαν ταύτην και άλλοτε ήρπασαν, αλλ΄ ο Ναπολέων κυριεύσας την Μάλταν απέδωκε ταύτην εις τους Έλληνας· ταύτην αφήρπασε βιαίως προ ολίγων ετών. Ωσαύτως εις το βασίλειον της Νεαπόλεως αφήρπασαν τρις εκκλησίας πλουσιωτάτας εχούσας ετήσιον εισόδημα περί τας 35 χιλιάδας δραχμών· εκ τούτων η μία υπάρχει εν Νεαπόλει, η άλλη εν Μεσσήνη και η Τρίτη εν Βαρλέτη. Προς ευκρινή γνώσιν της θρησκευτικής καταστάσεως των ομογενών μας δημοσιεύομεν αντίγραφον επιστολής ημών σταλείσης τότε εις τίνα φίλον μας, ένθα περιγράφονται πολλά θρησκευτικά αντικείμεν».

«Φίλτατε ! Εν Νεαπόλει τη 20 Αυγούστου 1845.
Η ενταύθα διαμονή μου παρήγαγε μεγίστην θλίψιν ως προς τας της φίλης πατρίδος τέκνα. Οι διατελούντες ενταύθα ομογενείς μας ταλαιπωρούνται πολλαχώς· το μεν ως εκ των καταχθονίων ειδήσεων , ας οι τρισάθλιαι εφημερίδες γράφουσι περί Ελλάδος, το δε ως εκ της ενταύθα καταστάσεως της εκκλησίας μας, περί ής νομίζω άξιον να σοι εκθέσω εν συντόμω τινά. Οι ατυχέστατοι ομογενείς μας, οίτινες διατελούν ενταύθα, όπου υπάρχει η ιεροκρατία εις το μέγιστον βαθμόν, τον οποίοιν δύνασαι να φαντασθής, εισί εστερημένοι και της πατρίδος θρησκείας, και ιδού πως· προ πολλών αιώνων διετηρήθησαν εις το της Νεαπόλεως κράτος τρεις εκκλησίαι των ανατολικών, τα οποίας διεχειρίζοντο πάντοτε ανατολικοί Έλληνες, έχοντες και ιερέα ομόδοξον.Τα εκκλήσίας ταύτας προ τινος καιρού αφήρπασεν η παπική εξουσία δια του πλέον βαρβαρωτέρου τρόπον , του εξής.Εις των Γραικολατίνων αρχιερεύς δια να κάμη υπηρεσίαν εις τον πάπαν επ΄ ελπίδι ανταμοιβής, ήτις δίδεται προ πάντα κατορθώσαντα να κάμη προσηλύτους, κατώρθωσεν επί προφάσει του ότι πρέπει εις ταύτας τας εκκλησίας να ήνε ου μόνον ΄Ελληνες ανατολικοί και δυτικοί, ως ανηκούσας αδιαφόρως εις Έλληνας, και έθεσεν επιτρόπους γραικολατίνους και τινάς ορθοδόξους, ήλλαξε το ημερολόγιον , εισήγαγε το μημόσυνον του πάπα, και ούτως υπεχρέωσε πολλούς να ομολογήσουν τα του πάπα εν Νεαπόλει.. Ολίγοι αντεστάθησαν, αλλ΄επί τέλους απεκλείσθησαν της εκκλησίας και της διαχειρίσεως των εισοδημάτων αυτής, συμποσουμένων υπέρ τας 35,000 δραχ. κατ΄ έτος , ετύπωσε προσέτι βιβλιάριον διδάσκον τα της προσηλύσεως ταύτης, και τας βλασθημίας κατά της εκκλησία μας, τα οποία πρέπει ο προσύλητος να ομολογήση. Το φυλλάδιον τούτο έχω μετ΄ εμού, και εν ανάγκη θέλω σοι το κοινοποιήσει, δια να ίδης τα της κακοηθείας των. Δια να κάμη προσέτι και τους σπουδάζοντας να παραδεχθώσι, ταύτα, τους υποχρέωσε και η ακαδημία, ης προεδρεύει εις Ιησουΐτης ιερεύς, να φέρωσι και αποδεικτικά της φοιτήσεως εις την εκκλησίαν κατά πάσαν Κυριακήν, όπου ο φανατικός εκείνος αρχιερεύς εδίδασκε πικρώς κατά της εκκλησίας ημών κατά δε την παραλαβήν του διπλώματος να ορκισθώσιν όρκον υπέρ του πάπα. Κατ΄ αυτόν τον τρόπον αφήρπασαν την εκκλησίαν της Νεαπόλεως και τας 35,000 δρ. κατ΄ έτος και ο των ορθοδόξων ιερεύς ηναγκάσθη να φύγη. Το αυτό υπέφερον και οι δυο άλλοι ακόμη ανατολικαί εκκλησίαι, έχουσι ωσαύτως πλείστας χιλιάδας δραχμών εισοδήματα, εξ ων η μία είνε εν Βαρλέτα, η ετέρα εν Μεσσήνη· τας δυο ταύτας εκκλησίας αφηρπάσασα η παπική εκκλησία δια τον συνήθη τρόπον απέκλεισε και την απλήν διαμονήν και εκτός της εκκλησίας Ελλήνων ιερέων ανατολικού δόγματος. Δια ταύτα οι ταλαίπωροι κάτοικοι τούτων των μερών διεμαρτυρήθησαν κατά της παραβιάσεως ταύτης , ηρνήθησαν να συναινέσουν εις την παράδοσιν των κλειδιών της εκκλησίας, και επροτίμησαν ν΄ απόθανουν άνευ ιερέως, παρά να ενδώσουν εις τας τυραννικάς και βαρβάρους ταύτας πράξεις του πάπα· και ήδη άπαντες οι ομογενείς στερούμενοι εκκλησίας, στερούμενοι ιερέως, και μη δυνάμενοι να βαπτίσωσι τα τέκνα των ούτε γάμου να τελέσωσιν, ούτε αποθανώντα ν΄ αποδόσωσι τας τελευταίας ευχάς της θρησκείας .
Ημείς, φίλε, εις την Ελλάδα αφίνομεν τους παπικούς και εκκλησίας να έχουν, και ιερείς να διατηρούν, και εν γένει ελευθέρως να εκτελούν τας της θρησκείας των · διατί λοιπόν οι φανατικοί ούτοι να μη αφήσωσι και ημάς, εις την γην των να τελώμεν τα της θρησκείας μας; Αλλά πράττουν ταύτα τώρα μάλιστα, ότε ημείς κηρύττομεν ανεξηθρησκεία και υπέρ αυτών και υπέρ άλλων; Είνε φαίνεται η αμοιβή την οποίαν μας κάμουν. Εις την Μελίτην προ τινών ετών, ενώ ο εκεί των ορθοδόξων Ελλήνων ιερεύ; Προέπεμπε νεκρόν, εβιάσθη εν τω μέσω της οδού να σταματήση και να παύση την τελετήν και μικρόν έλειψεν οι Καπουκίνοι, οι Λαζαρισταί και μύρια άλλα τάγματα να τον κατεσχίσωσιν, εάν η αστυνομία δεν εμεσολάβει. Και της εκκλησίας ταύτης τα εισοδήματα αφήρπασαν, και μόλις άφησαν μιαν εκκλησίαν. Ειε την Ρώμην , φίλε, είνε επιτετραμμένον εις τους Εβραίους να έχουν συναγωγήν, και το τελούν τα της θρησκείας των, εις ημάς δε ούτε γην να ενταφιασθώμεν δεν δίδουσι· μας κάμουν και χειρότερους των Εβραίων, και ως τοιούτους πραγματικώς μας θεωρούν.
Η τοιαύτη κατάστασις των ομογενών μας αδελφών είνε θλιβερά, και πας έχων αίσθημα Έλληνος ελευθέρου αγαπώντος την φίλην πατρίδα και την ιεράν ημών θρησκείαν, εις ήν και εθνισμόν και ελευθερίαν χρεωστούμεν, πρέπει να μη μένη αδιάφορος· προπάντων η κυβέρνησις της Ελλάδος πρέπει να λάβη πρόνοιαν περί τούτου, και να στείλη εις Νεάπολιν εις τον πάπαν επιτροπήν δια να πραγματευθή τα της θρησκείας μας, και να δείξωμεν ότι υπάρχομεν και προστατεύομεν την θρησκείαν μας, και ότι πρέπει να σέβωνται ημάς καθώς ημείς σεβόμεθα αυτοίς, και επιτρέπομεν τα της θρησκείας των εις την γην της Ελλάδος.
Σε ασπάζομαι αδελφικώς
Ο φίλος σου
Ιωάννης Π. Πύρλας».

 

(επιμέλεια Βασίλη Σκολαρίκου)

Αναδημοσίευση από εφημεριδα ΑΡΚΑΔΙΚΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ