Η ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΛΕΚΑΝΟΠΕΔΙΟΥ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ

ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ Β. ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ
Ο εδαφολογικός σχηματισμός της Αρκαδίας συνδέεται με τις γεωλογικές μεταβολές που στα βάθη των χρόνων υπέστη η Ανατολική Μεσόγειος και σχηματίστηκε ο ευρύτερος χώρος στον οποίο ζούμε σήμερα.

Ο μύθος της γενέσεως: η εκ γης ανάδυσις
Δεν υπήρξε μόνον του «Ελληνίου Διός» γενέθλιος τόπος ο Αρκαδικός Όλυμπος, αλλά και του ανθρώπινου γένους! Απίστευτο; Και όμως μυθολογικώς παραδιδόμενο. Ιδού η μαρτυρία.
«Αντίθεον δε Πελασγόν εν υψικόμοισιν ούρεσσι
Γαία μέλαιν' ανέδωκεν, ίνα θνητών γένος είη».
(Τον ισόθεο Πελασγό στα υψηλόκορμα όρη η μαύρη γη
έβγαλε απ' τα σπλάχνα της, για να γεννηθεί η γενιά των θνητών).

Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους τούρκους, ακολούθησε η υποταγή της Ελλάδας σ' αυτούς. Οι Έλληνες αισθανθήκανε επώδυνα το βαρύτατο ζυγό της τουρκικής τυραννίας, που έπεσε στους ώμους των. Άρχισαν να κινούνται με διάφορους τρόπους, για την ανατίναξη αυτού του τυραννικού ζυγού.
Υπάρχει ένα ποίημα. Επιγράφεται «Ο θρήνος της Κωνσταντινουπόλεως». Το ποίημα αυτό γράφτηκε λίγους μήνες μετά την άλωση. Σε κάποιους στίχους του αναφέρει τα παρακάτω στους υπόδουλους Έλληνες:
«Λοιπόν αν τον αφήσετε (τον τούρκο) μόνον και δύο χρόνοι
εις την Κωνσταντινούπολιν να περιανασάνει
ομνύω σας εις τον Θεόν όλους μας θέλει φάγει»
Και παρακάτω προσπαθεί να ενθαρρύνει τους υποταγμένους χριστιανούς και ιδίως τους Έλληνες. Και λέγει:
«Δεν έχει τόσην δύναμιν ο τούρκος σαν τον λέγουν
αυτήν την δύσην που ακούς αυτός που αυθεντεύει
όλη ένι χριστιανοί απ' άκρου έως άκρον».
Από το ποίημα αυτό φαίνεται ο πόθος των Ελλήνων για απελευθέρωσή τους από την τουρκική τυραννία. Ο πόθος αυτός εξεδηλώθη αμέσως μετά την άλωση. Βέβαια όλα αυτά τα επαναστατικά κινήματα, δεν είχαν αίσιο τέλος.

Ένα ιστορικό γεγονός, το οποίο έλαβε χώρα το 186π.Χ. μεταξύ Ρωμαίων και Αχαϊκής Συμπολιτείας, έρχεται να διακηρύξει, πως η ιστορία επαναλαμβάνεται και πως η συμπεριφορά των μεγάλων δυνάμεων προς τις μικρότερες είναι μέχρι σήμερα η αυτή: αναλλοίωτη!
Το γεγονός αυτό αναφέρεται στις σχέσεις μεταξύ Ρωμαίων, μιας ανερχόμενης δύναμης, και της Αχαϊκής Συμπολιτείας αγωνιζομένης να επιβιώσει.
Οι δύο πλευρές έχουν υπογράψει σύμφωνο φιλίας και σαν αντίπαλο, μεταξύ άλλων, και οι δύο έχουν την Σπάρτη.
Η Αχαϊκή Συμπολιτεία υπό τον στρατηγό Φιλοποίμενα έρχεται σε πόλεμο με την Σπάρτη, την νικά και επιβάλλει τους όρους της (188π.Χ.).
Η Ρώμη αισθάνεται πως η ισορροπία των δυνάμεων στη Ν. Ελλάδα ανατρέπεται και ζητεί από τους Αχαιούς εξηγήσεις «γιατί υπέταξαν την Σπάρτη» και παίρνει το μέρος των Λακεδαιμονίων. Προτιμούσε να υπάρχουν δύο αντίπαλες κι αντιμαχόμενες δυνάμεις υπό έλεγχο, παρά μία και δυνατή. Οι Ελληνίδες πόλεις-κράτη είχαν πάντοτε τη νοσηρά πολυτέλεια ν' αλληλοσπαράσσονται, δίδοντας έτσι την ευκαιρία στους γείτονές τους να έχουν ισχυρότερη θέση.

Ένας αβάσταχτος, βαρύς χειµώνας περίµενε τους στρατευµένους µας στα χιονισµένα αλβανικά βουνά. Ένας χειµώνας που µαζί µε την πείνα και τις κακουχίες του πολέµου έκανε ακόµα πιο δύσκολο και ηρωικό τον αγώνα τους εναντίον των Ιταλικών στρατιών.

«Όταν επλησιάζαµε στο µέτωπο» θυµάται ο δάσκαλος Χρύσανθος Κάτσικας, «η ατµόσφαιρα εφωτίζετο από λάµψεις των λειτουργούντων όπλων και εδονείτο από τους ήχους των πυροβόλων....Την νύκτα πολλές φορές µας χάλαγε το αντίσκηνο και σκεπαζόµαστε µε αυτό. Το πρωί από τον πάγο είχαµε γίνει ένα σώµα µε τη γη, εσπρώχναµε το αντίσκηνο µε τις πλάτες να ξεκολλήσει από το χώµα. Κακουχία, πείνα, ψείρα, αφάνταστη συµφορά. Πως εζήσαµε, µόνον ο Θεός το ξέρει....Πολλές ηµέρες επεινάσαµε. Των Θεοφανείων είχαµε να φάµε δύο ηµέρες. Εγίνοντο πολλές συχνές και τροµερές µάχες και δε µπορούσαν τα µεταγωγικά να µας φέρουν τρόφιµα. Επερνάγαµε µε κάτι γαλέτες, τόσο ξερές που δε τις πέρναγε εύκολα βόλι. Ανήµερα των Θεοφανείων µας έδωσαν µισό κύπελλο κονιάκ και εκάναµε επίθεση, µε αποτέλεσµα να καταλάβουµε ένα ύψωµα µε µικρές απώλειες και µε τεράστιες των Ιταλών. Στις µάχες αυτές έχασα τρεις άνδρες από την οµάδα µου».