Για τους Αρχαίους Έλληνες η ΑΙΔΩΣ εντροπία, είναι ένας πανίσχυρος άγραφος ΝΟΜΟΣ, ο οποίος διέπει όλες τις ανθρώπινες σχέσεις.
Στα Ομηρικά σημαίνει την αίσθηση του συναισθήματος τιμής, τον σεβασμό έναντι του άλλου, την αποστροφή προς ό,τι είναι αισχρό και εν γένει ό,τι προξενεί ντροπή.
Εις τον Ησίοδον, η ΑΙΔΩΣ και η ΝΕΜΕΣΙΣ είναι θεότητες, οι οποίες, όταν αντελήφθησαν ότι επέρχεται η διαφθορά των κοινωνικών ηθών (σιδηρούν γένους), έβαλαν καλύπτρα στα πρόσωπά τους και εγκατέλειψαν τον κόσμο των θνητών, ζητώντας καταφύγιο στον Όλυμπο. Ντράπηκαν!
Κατά την ελληνική μυθολογία η ΑΙΔΩΣ υπήρξε τροφός της Αθηνάς και μητέρα της ΣΩΦΡΟΣΥΝΗΣ. «Σωφροσύνη θύγατερ μεγαλόφρονος Αιδούς». Μία θεότης τροφός της Σοφίας και μάνα της Σωφροσύνης. Μία θέση αξία μεγάλης τιμής ανάμεσα στις θεότητες.
Ο Πλάτων στον Πρωταγόρα (3226) αναφέρει ότι ο ΖΕΥΣ, όταν θέλησε να προλάβει την εξόντωση του ανθρωπίνου γένους, η οποία επέκειτο να γίνει, έστειλε τον Ερμή να εμφυτεύσει στις ψυχές των ανθρώπων την ΑΙΔΩ και την ΔΙΚΗ.
Στους Νόμους ο Πλάτων (715GE) γράφει, πως ο Κρόνος κατά την περίοδο του χρυσού γένους των ανθρώπων (χρυσή εποχή), έβαλε επόπτες των ανθρώπων τους ΔΑΙΜΟΝΕΣ, για να εξασφαλίσει την «Ειρήνη, αιδώ, ευνομίαν, και αφθονίαν δίκης».

Οι ΔΑΙΜΟΝΕΣ για τους Αρχαίους Έλληνες, ήσαν μικρότερες θεότητες, μεταξύ θνητών και θεών και καμμία σχέση δεν έχουν με την σημερινή σημασία των Δαιμόνων. Μάλιστα πίστευαν πως, όταν γεννιέται ο άνθρωπος, παρίστανται ο Δαίμων, η Τύχη, ο Έρως και η Ανάγκη.
Συνεπώς οι Δαίμονες ήσαν τα καλά πνεύματα (οι γνωρίζοντες, ειδήμονες, δαήμονες).
Κατά τον Αριστοτέλη η ΑΙΔΩΣ δεν ανήκει στις ΑΡΕΤΕΣ, αλλά στα ΠΑΘΗ.
Η Αρετή κατ’ αυτόν, είναι ενεργητική ιδιότης της ψυχής. Η Αιδώς όμως είναι παθητική διάθεση της ψυχής, αξία επαίνου, κατέχει θέση ντροπαλότητος, όταν ο άνθρωπος τρέμει μη παρεξηγηθεί.
Στην Ιλιάδα του Ομήρου συναντούμε τους ήρωες και των δύο στρατοπέδων, να κυριαρχείται η όλη τους μέριμνα από την αποφυγή της Ντροπής, να μην πράξουν κάτι για το οποίο θα ντρέπονται. «Γιατί τους κρατούσε η ντροπή και ο φόβος και φωνάζοντας ψύχωναν ο ένας τον άλλο, και προ παντός ο Νέστωρ ο Γερήνιος πάλι, ο φύλακας των Αχαιών... είπε: Φίλοι μου, φανείτε γενναίοι και ντραπείτε τους άλλους» (Ιλιάδα Ραψ. Ο. 657).
Εις άλλο σημείο της Ιλιάδος (Θ΄ 146) ο Νέστωρ υποδεικνύει στον Διομήδη ν’ αποφύγει εκείνη τη στιγμή τον Έκτορα, γιατί όλα έδειχναν την θεϊκή υποστήριξη προς αυτόν. Και ο γενναίος Διομήδης μόνο στην ιδέα να χαρακτηρισθεί δειλός, τον πιάνει κρύςο ιδρώτας της ΑΙΔΟΥΣ! Ντρέπεται ακόμη και να το σκεφθεί.
«Καλύτερα να με σκεπάσει η γη παρά να δώσω το δικαίωμα στον Έκτορα να πει πως τον φοβήθηκα κι έφυγα».
Ο Αίας ο Τελαμώνιος απευθυνόμενος στους Αχαιούς λέει:
«Αγαπητοί μου, φανείτε άνδρες και βάλτε την ντροπή μέσα σας, κι ας ντρέπεστε ο ένας τον άλλον στις σκληρές μάχες. Και μεταξύ των ανδρών που νοιώθουν ντροπή, οι περισσότεροι είναι ζωντανοί παρά σκοτωμένοι, όταν όμως φεύγουν, ούτε δόξα ξεφυτρώνει γι’ αυτούς ούτε καμμία προστασία».
Παροτρύνσεις γεμάτες ρεαλισμό.
Επίσης ο ίδιος ήρωας εις την Ιλιάδα (Ραψ. Ο 502-513) λέει: «Ντροπή Αργείοι. Τώρα είμαστε έτοιμοι ή να χαθούμε ή να σκοτωθούμε και να διώξουμε από τα πλοία το κακό. Αλήθεια πιστεύετε πως αν ο Έκτορας μας κάψει τα καράβια θα φθάσετε με το πόδια στην πατρική γη; Αλήθεια δεν ακούτε, ότι παρορμά όλον τον στρατό του, να βάλουν φωτιά στα καράβια; Δεν τους παρακινεί να πάνε σε χορό, αλλά να πολεμούν. Για μας δεν υπάρχει άλλη σκέψη καλύτερη, παρά να συμπλέξουμε (σμίξουμε) χέρια και δύναμη σε μάχη σώμα με σώμα. Είναι καλύτερο ή να χαθούμε μία για πάντα ή να ζήσουμε, παρά να φθειρόμεθα πολύ καιρό έτσι μάταια σε φρικτές μάχες δίπλα στα πλοία».
Ο ακατάβλητος και αήττητος Αίας, όταν οι Αχαιοί, έδωσαν άδικα τα όπλα του σκοτωμένου Αχιλλέα στον Οδυσσέα, γιατί θεώρησαν ότι αυτός εξ αντικειμένου υπήρξε ο ισάξιος του Αχιλλέα, έθεσε τέρμα στην ζωή του, μην αντέχοντας την ντροπή για το λάθος που έκανε να επιτεθεί στα πρόβατα νομίζοντας ότι κτυπά τον Οδυσσέα και τους Ατρείδες.
Όταν την νύχτα ο Αίας αποφάσισε να εκτελέσει τους Ατρείδες και τον Οδυσσέα, η Αθηνά του μετέβαλε τις φρένες (τον τρέλανε), κι αυτός, αντί να πάει στις σκηνές των ανδρών, επέπεσε σε κοπάδι προβάτων και μετέφερε δεμένα στην σκηνή του τρία κριάρια ικανοποιημένος για την εκδίκηση. Το πρωί η Αθηνά του επανέφερε τα μυαλά και τότε ο Μέγας Αίας ένιωσε τέτοια ντροπή που προτίμησε να πεθάνει. Αν ήταν δυνατόν ο υπερήφανος και αγέρωχος Αίας να ταπεινωθεί τόσο βαριά. (ΣΟΦΟΚΛΕΟΥΣ ΑΙΑΣ)
Ο Έκτωρ ένας άλλος υπερήφανος αρχηγός συνομιλώντας με την γυναίκα του Ανδρομάχη, η οποία τον παρακαλεί να μπει στο απόρθητο κάστρο αποφεύγοντας τ’ απρόσιτα και φονικά χέρια του Αχιλλέως, της απάντησε:
«Γυναίκα μου κι εγώ συλλογιέμαι όλα αυτά. Μα ντρέπομαι πάρα πολύ τους Τρώες και τις Τρωαδίτισσες αν με έβλεπαν να αποτραβιέμαι σαν δειλός από τον πόλεμο... καλύτερα να με σκεπάσει η γη νεκρό προτού τους θρήνους σου ακούσω και προτού να ιδώ τον σκλάβωμά σου».
Έτσι ο Έκτωρ πολέμησε και πέθανε για την τιμή του. Ντρεπόταν να μπει μέσα στο κάστρο κι ας ήξερε πως τα χέρια του Αχιλλέα ήσαν φονικά.
Εξ άλλου αυτός ο πόλεμος ο Τρωικός ως αιτία είχε και αφορμή την ΑΙΔΩ όλων των Αχαιών λόγω της προσβλητικής συμπεριφοράς του Τρώα πρίγκηπα Πάρη.
Η ντροπή είναι η κυρίαρχη τιμωρός δύναμη όλων των γενναίων ανδρών. Ένας πανάρχαιος άγραφος Νόμος των Ελλήνων, στον οποίον πειθαρχούσαν αγογγύστως όλοι εκείνοι που ένοιωθαν υπεύθυνα άτομα, υπεύθυνοι ηγέτες, άξιοι προς μίμηση και ΤΙΜΗ.
Στην παρούσα ώρα της μεγάλης εξέλιξης του πολιτισμού και όλων των ιδιαιτεροτήτων και παθών, πλην ΑΡΕΤΗΣ και των συμβαινόντων σ’ όλες τις κατηγορίες του Λαού, του φθαρμένου, το μόνο που ταιριάζει είναι η ΝΤΡΟΠΗ.
Η ντροπή όμως, σκέπασε το πρόσωπό της κι έφυγε από κοντά μας, αρκετά χρόνια τώρα. Θεσμοί, άγραφοι νόμοι, παράδοση, ήθη και έθιμα, η ελληνική κοινωνία ξαπλώνεται εκμαυλίζοντας τα πάντα, ξεχνά και παραβιάζει βυθιζόμενη όλο και πιο βαθιά στα βρώμικα νερά της σήψης και της παρακμής.
Σήμερα ΑΙΔΩΣ θεωρείται να μην σκέπτεσαι για τα αίσχη που κάνεις. Η κατάργηση της ΑΙΔΟΥΣ ή μάλλον η έλλειψη αυτής, είναι ένα καινούργιο φρούτο των τελευταίων δεκαετιών. Η πολιτική ηγεσία και η ιθύνουσα τάξη πρέπει να γνωρίζουν τις αιτίες. Ας προσπαθήσουν να στρέψουν πίσω τον Αχελώο των λυμάτων, που σέρνει.
ΑΙΔΩΣ, ΕΥΝΟΜΙΑ, και ΝΕΜΕΣΙΣ εγκατέλειψαν την Χώρα!
10/2014 Κηφισιά
Πολύβιος Μαργιάς
Ταξίαρχος Π.Α.